Vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ là những loại phương tiện đặc biệt, có liên quan trực tiếp đến bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Vì vậy, để tạo cơ sở pháp lý cần thiết đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quản lý nhà nước, bảo đảm phát huy vai trò, tác dụng của vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trong việc bảo đảm an ninh, trật tự, ngay từ những ngày đầu của chính quyền cách mạng và cho đến nay, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật để quy định, hướng dẫn thi hành về vấn đề này.

Có thể nói sau nhiều năm tổ chức triển khai thi hành các văn bản pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, Nhà nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng và đã nâng cao được trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật về vấn đề này, như: quản lý các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ được bảo đảm chặt chẽ, trang bị đúng đối tượng và sử dụng đúng mục đích; công tác bảo quản, kiểm kê đã đi vào nền nếp; hoạt động đấu tranh phòng, chống sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ được đẩy mạnh...

Tuy nhiên, để bảo đảm phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và các văn bản pháp luật khác mới ban hành liên quan đến quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý, bảo đảm quyền con người, quyền công dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013; đồng thời, đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các vi phạm pháp luật khác trong tình hình mới, việc xây dựng Luật quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ là cần thiết.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (Luật số 14/2017/QH14) được Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, Kỳ họp thứ 3, Khóa XIV thông qua ngày 20/6/2017 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2018.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ được ban hành góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý theo hướng đồng bộ với hệ thống pháp luật liên quan, nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; đồng thời, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với quy định của Bộ luật Hình sự về các tội liên quan đến sản xuất, mua bán, tàng trữ, sử dụng vũ khí (bao gồm cả việc xử lý các hành vi vi phạm về vũ khí hạng nặng, vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự) và là căn cứ pháp lý để các cơ quan bảo vệ pháp luật thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực này; phục vụ công tác tiếp nhận, thu gom, thanh lý, tiêu hủy đối với các loại vũ khí tồn đọng sau chiến tranh và trôi nổi ngoài xã hội và không tạo khoảng trống về luật pháp, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác thực thi quản lý nhà nước liên quan đến quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ của Việt Nam.